Ai là người xây dựng Đại kim Tự Tháp? Nó được xây dựng từ những bờ dốc bùn bởi những người nông dân Ai Cập giản dị, hay người ngoài hành tinh, hay một xã hội đã bị xóa sổ từ Kỷ Băng hà cuối cùng? Phải chăng người Ai Cập cổ đại đã kế thừa công trình bằng đá khổng lồ này từ một thời dĩ vãng và sau đó xây dựng các phiên bản nhỏ hơn, thô hơn trong nỗ lực vô ích nhằm tái tạo độ chính xác đáng kinh ngạc của nó? Cuộc tranh luận này diễn ra gay gắt. Bài báo này cố gắng kiểm tra các bằng chứng một cách ôn hòa và có lý lẽ.
Khi những người Hy Lạp lần đầu đến Ai Cập, họ được biết Đại kim tự tháp là lăng mộ của Pharaoh Khufu, và đã có tuổi đời hàng thiên niên kỷ. Mặc dù có nhiều giả thuyết mới, các nhà khảo cổ chỉ ghi nhận báo cáo ban đầu này. Họ xác nhận rằng các kim tự tháp đã từng là công trình chôn cất các Pharaoh Ai Cập đã khuất của Vương quốc Ai Cập Cổ đại (năm 2686-2181 trước Công nguyên) và rằng kim tự tháp vĩ đại nhất thực sự là kết quả của một quá trình kéo dài hàng thế kỷ: thử-và-sai, đổi mới và tham vọng, tất cả đều được đặt trong một cốt truyện thần thoại phong phú và tiếp tục phát triển.
Đại kim tự tháp Khufu. (Nina Aldin Thune / CC BY 2.5)
Tác giả Ashley Cowie của Ancient Origins mô tả rõ nhất công trình trong bài báo “Làm sáng tỏ các Kim tự tháp Ai Cập với những sự thật không thể chối cãi”. Ông viết rằng Đại kim tự tháp không phải là một sáng tạo viển vông từ một thời đại đã qua, mà hoàn toàn phù hợp với bối cảnh Vương quốc Cổ đại của nó. “Thực hành làm nên sự hoàn hảo”, ông nói về các kim tự tháp, nhấn mạnh “số kim tự tháp ‘thất bại’ rải rác khắp các sa mạc Ai Cập”. Bây giờ chúng ta hãy quay trở lại thời kỳ đầu của lịch sử Ai Cập và tìm hiểu các kim tự tháp từ khi chúng ra đời. Hãy để chúng tôi khám phá “câu chuyện nguồn gốc” thực sự của chúng, và theo dõi chúng qua nhiều thế kỷ, từ gò đất thành núi cao.
Bí ẩn sau những gò đất
Một bài thơ từ năm 2100 TCN nói về Kim tự tháp như những lăng mộ dành cho các vị vua Ai Cập cổ đại (Pharaoh) đã khuất. Nó có tên là “Bài hát của Harper” do mô tả rằng một người mù chơi đàn hạc đang hát nó, bài thơ có nội dung:
“Các vị thần (tức là các Pharaoh đã chết) trước đây đã yên nghỉ trong lăng mộ của họ, các quý tộc được ban phước cũng được chôn cất trong lăng mộ của họ.”
Từ được sử dụng cho “lăng mộ” là mr, được dịch là “kim tự tháp” và được viết bằng chữ tượng hình kim tự tháp. Nguồn gốc của Đại kim tự tháp được cho là nằm trong thần thoại phức tạp của Ai Cập cổ đại. Trên thực tế, toàn bộ quá trình ‘tiến hóa’ của các kim tự tháp, từ gò đất thành núi cao, có thể được hiểu trong bối cảnh thần thoại. Chúng là nơi thăng thiên và ‘biến hình’ của một vị thần-vua. Trong câu chuyện nổi tiếng về thuở hồng hoan từ Heliopolis, City of the Sun (Thành phố của Mặt trời), chúng ta được biết rằng thế giới sơ khai của người Ai Cập bị bao phủ hoàn toàn trong vực thẳm đầy nước không có sự sống của Nun, từ đó vùng đất khô cằn đầu tiên xuất hiện. Chính trên gò đất đầu tiên này, hay còn gọi là benben, thần Atum đã “tự ra đời”.
Trong thời kỳ đầu của Vương triều thứ hai (khoảng năm 2880 trước Công nguyên), chúng ta tìm thấy bằng chứng về việc gò đất kim tự tháp là biểu tượng của sự phục sinh. Một dòng chữ trên bức tượng của Hetepdief, một linh mục Memphite, mô tả hai gò đất nguyên sinh được đặt bởi các đĩa năng lượng mặt trời, chúng được vây quanh bởi những con chim phục sinh.
Bên trái: Một bức tượng của Hetepdief, một Linh mục Memphite từ Vương triều thứ 2 (JE 34557 (CG 1) Bảo tàng Cổ vật Cairo) mang dòng chữ của hai gò kim tự tháp nguyên sinh khác nhau được đặt bằng đĩa mặt trời và các loài chim tâm linh. (Bảo tàng Statuen und Statuetten von Königen und Privatleuten im Kairo, Nr. 1-1294, bởi Borchardt, Ludwig, 1863-1938; Egypt. Maslahat al-Athar; Volten, Aksel, Berlin, 1911). Bên phải: Cận cảnh hai gò đất, đĩa mặt trời và những con chim được khắc trên bức tượng.
Như nhà Ai Cập học và chuyên gia về Kim tự tháp Mark Lehner đã viết trong cuốn Giza và các Kim tự tháp (2017): “Thông qua mối liên hệ với gò đất nguyên sinh, kim tự tháp, do đó, là nơi tạo ra và tái sinh trong lòng đất. Động từ (liên quan) weben thường được sử dụng cho mặt trời, với nghĩa là “mọc lên” và “tỏa sáng”, do đó cung cấp mối liên hệ giữa sự nổi lên của gò nguyên sinh và đĩa mặt trời. ” (Tr136). Kim tự tháp cũng đại diện cho các tia sáng của Mặt trời, được mô tả trong Pyramid Texts (Tài liệu về Kim tự tháp) như một đoạn đường đưa nhà vua lên trời. Chúng ta có thể theo dõi mối quan hệ chặt chẽ giữa sự thống trị ngày càng tăng của việc thờ mặt trời của Heliopolis ở Vương triều thứ tư và sự phát triển của các mặt thẳng trên các kim tự tháp. Như Lehner đã viết: “Kim tự tháp thể hiện một nghịch lý. Một mặt, nó là gò nguyên sinh, một hình ảnh truyền tải toàn bộ khối lượng vật chất tạo thành; mặt khác, nó là ánh sáng phi vật chất. Quan điểm này thậm chí còn sâu sắc hơn khi chúng ta coi kim tự tháp như một viên nang khổng lồ của Duat, thế giới địa ngục đen tối của Ai Cập ”. (Tr137).
Ông khám phá những đối lập nhị phân, kỳ lạ đối với các giác quan hiện đại của chúng ta nhưng lại được người Ai Cập yêu quý. Ví dụ, các khoang giống như hang động của các kim tự tháp tượng trưng cho bóng tối của trái đất, trong đó cơ thể của vị vua được gieo trồng như một hạt giống, để cuối cùng được tái sinh thành một tinh linh ánh sáng. Ngoài ra, lăng mộ là hình ảnh ẩn dụ cho tử cung của nữ thần bầu trời Nut, qua đó bà sẽ sinh ra vua. “Quan tài” trong tiếng Ai Cập là neb-ankh hoặc “Chúa tể của sự sống”, củng cố ý tưởng về sự tái sinh được mong đợi trong lăng mộ đá. Lehner giải thích những ý tưởng phức tạp hiện diện trong những tòa kim tự tháp này: “Nghịch lý của sự chuyển đổi từ bóng tối sang ánh sáng và cái chết sang sự sống được thể hiện bằng đá… trong các kim tự tháp đồ sộ của Vương quốc Cổ.” (Tr139). Vậy thì, những “gò đất” đầu tiên của sự phục sinh ở Ai Cập cổ đại ở đâu? Thật ngạc nhiên, chúng cách xa hàng trăm dặm từ Đại kim tự tháp.
Những nấm mộ đầu tiên – Ai Cập trước khi thống nhất
“Trong ba thiên niên kỷ, người Ai Cập tin rằng việc đặt thi thể của những người đã khuất dưới một nấm mộ sẽ mang lại cho những người đã khuất hạt giống của sự sống mới. Cũng giống như những gò đất đầu tiên xuất hiện sau trận lụt sông Nile hàng năm đã nảy mầm những cây mới, người Ai Cập tin rằng gò đất nguyên sinh tượng trưng cho sự màu mỡ mà từ đó vạn vật đều phát triển. Được trồng trong nấm mộ, xác ướp của nhà vua, giống như những cây con mới sau khi lũ rút, sẽ sống lại”. – Mark Lehner, Giza và các Kim tự tháp, 2017; Tr. 64.
Khai quật một thành phố gần Abydos có niên đại 7.000 năm trước. (Bộ Cổ vật Ai Cập)
Để tìm được những gò đất nguyên thủy của người Ai Cập, chúng ta phải đi xa đến phía nam của Đại kim tự tháp. Vào năm 2016, theo báo cáo của Alicia McDermott trên Ancient Origins, các nhà khảo cổ học làm việc gần địa điểm cổ đại Abydos đã phát hiện ra tàn tích của một khu định cư, bao gồm một nghĩa trang gồm mười lăm cấu trúc lăng mộ hình chữ nhật có khả năng được bao phủ trong các gò chôn cất hoặc cấu trúc bằng gạch bùn.
Tuy nhiên, chính niên đại cacbon phóng xạ trung bình của địa điểm đã khiến nhóm nghiên cứu bị sốc: năm 5316 trước Công nguyên. Điều này có nghĩa là những gò chôn cất đầu tiên của người Ai Cập đã có ít nhất 7.000 năm tuổi, lâu hơn nhiều thiên niên kỷ so với điều người ta nghĩ trước đây, và quá trình tiến hóa kim tự tháp đã bắt đầu hơn 2.700 năm trước khi có Đại Kim tự tháp. Rất lâu trước khi Thượng và Hạ Ai Cập được thống nhất vào khoảng năm 3100 trước Công nguyên, các vị vua riêng biệt đã cai trị chúng trong nhiều thế kỷ, xây dựng các hầm mộ làm lăng mộ và chất đầy vật phẩm. Tại địa điểm Nekhen, nơi được người Hy Lạp gọi là Hierakonpolis, một khu định cư đã được phát hiện có niên đại từ Thời kỳ Naqada (~ 4400-3000 TCN). Trong thời gian này, chúng ta thấy sự phát triển của nhiều truyền thống mai táng của người Ai Cập sau này, bao gồm nhiều ngăn dành cho đồ mai táng, tường xây bằng gạch và trát bùn, các bức tranh đầy màu sắc (chẳng hạn như T100, ngôi mộ được sơn lâu đời nhất của Ai Cập), lớp lót và lớp phủ bằng gỗ, và quan trọng nhất là một gò đất phía trên hố chôn.
Nhà khảo cổ học Barbara Adams đã khai quật tại Hierakonpolis từ năm 1997, tập trung vào nghĩa trang nổi bật có tên HK6 mà trước đó đã được xác định bởi Michael Hoffman vào năm 1979. Tại đây bà đã phát hiện ra một ngôi mộ khổng lồ, được gọi là T23, là ngôi mộ đầu tiên có kiến trúc trên mặt đất. Nó bao gồm cả một bức tường bao quanh và một cấu trúc thượng tầng hình trụ phía trên lăng mộ, tất cả đều được làm bằng gỗ. Nhóm của cô đã phát hiện ra dấu vết của thạch cao sơn màu đỏ và xanh lá cây, với niên đại cacbon phóng xạ vào khoảng năm 3790-3640 trước Công nguyên.
Có thể thấy ở Nekhen ngày càng tập trung vào sự linh thiêng của gò đất thiêng, vì như Mark Lehner giải thích ở giữa khuôn viên ngôi đền địa phương, người Ai Cập đã nâng một gò cát sạch hình tròn, có chiều ngang 164m (538 ft), được kè bằng các khối đá vôi. Gò này tôn vinh sự cổ kính và cũng là một phần quan trọng của sự sùng bái thần diều hâu Horus, đồng nhất với người cai trị. Một công trình kiến trúc bằng gạch bùn được xây dựng trên đỉnh gò, và ngay dưới công trình kiến trúc này, vào năm 1897 James Quibell đã tìm thấy một con diều hâu tuyệt đẹp bằng đồng đúc, với đầu và những chùm vàng. Lehner cho rằng gò đất cổ đại này có từ thời sơ khai gắn liền với Horus và nhà vua. Tài liệu về Kim tự tháp sau này đề cập đến “Các gò mộ của Horus”, và “linh hồn của vị vua đã chết được mách bảo đến các gò này, để chiếm giữ chúng, bao quanh chúng và cai quản chúng” (Tr 64). Như Tài liệu về Kim tự tháp viết: “Hỡi Vua, hãy nâng mình lên để có thể nhìn thấy những gò đất của Horus và những ngôi mộ.”
Hình ảnh của thần diều hâu Horus, được tạo hình bằng đồng có đầu và chùm vàng; được phát hiện trên một gò đất thiêng tại Nekhen (Hierakonpolis), nó đã giúp kết nối gò đất với Horus và nhà vua (Cairo, Bảo tàng Ai Cập, JE 32158). (GoShow / CC BY-SA 3.0)
Trong khi đó, tại Abydos, ngôi mộ của Scorpion I (Lăng mộ “U-j”) được nhà Ai Cập học Günter Dreyer khai quật vào năm 1988. Scorpion I là vị vua của Ai Cập Thượng qua đời vào khoảng năm 3320 TCN, và ông được chôn cất trong một cấu trúc hố lớn, xếp bằng gạch bùn với nhiều gian phòng chứa đầy đồ cúng tế quý giá như ngà voi. Ngôi mộ dường như được bao phủ bởi các khúc gỗ tuyết tùng và có thể là một mô đất lớn. Cuối cùng, những đống cát trên hố chôn này được bao phủ bởi cấu trúc thượng tầng bằng gạch bùn được gọi là mastabas, được đặt tên theo từ tiếng Ả Rập có nghĩa là “băng ghế bùn”.
Sơ đồ của một mastabas, cho thấy các thành phần chính: 1) buồng chôn cất dưới lòng đất, 2) buồng riêng cho tượng ka của người quá cố, và 3) nhà nguyện có cửa giả để linh hồn người quá cố ra vào. Từ Nationalmuseet (Bức vẽ mastaba của Ptahwash, từ: Cánh cửa tâm hồn của Vesiren Ptah-wash và số phận đau buồn của ông/ bởi Elin Rand Nielsen. Những tác phẩm của Bảo tàng Quốc gia; 1993 – Kbh: Bảo tàng Quốc gia: Nhà xuất bản Poul Kristensen, 1993. trang 30-43).
Đây là những công trình bằng gạch bùn hình chữ nhật có đỉnh bằng phẳng, có mặt dốc được xây dựng trên các mô đất. Người Ai Cập gọi chúng là per-djet, hay “Ngôi nhà của sự vĩnh cửu“, và chúng xuất hiện lần đầu tiên tại Abydos và Saqqara, một nghĩa trang khác thời sơ khai. Các hố chôn cất được đào sâu dần theo từng pharaoh kế tiếp, lên đến 6m (20 ft) với trường hợp của vua Den. Lúc đầu, mastabas sao chép sơ đồ ngôi nhà, với nhiều phòng để cất đồ cúng cộng với phòng chôn cất. Đến triều đại thứ hai và thứ ba, mastabas có cầu thang dẫn xuống hố chôn, cũng như những khoảng sân ngày càng mở rộng và những căn phòng ngày càng phức tạp.
Nghĩa trang Hoàng gia tại Abydos, Umm El Qa’ab (“Mother of Pots”), nơi tìm thấy mộ của các Pharaoh thuộc Vương triều 1-2. (Markh )
Câu chuyện về hai nghĩa trang – Abydos và Saqqara
Khoảng thời gian năm 3100 trước Công nguyên vẫn là một khoảng thời gian bí ẩn trong lịch sử Ai Cập, nhưng chính trong thời gian này, các vùng đất Thượng (phía nam) và Hạ (phía bắc) Ai Cập đã được thống nhất bởi Vua Narmer. Trong thời gian này, các nhà khảo cổ nhận ra những ngôi mộ và công trình kiến trúc hoàng gia không chỉ ở Abydos (thủ đô của Thượng Ai Cập), mà còn ở Saqqara, một địa điểm xa về phía bắc, gần với Đại Kim tự tháp, gần thủ đô Memphis của Hạ Ai Cập. Trong Vương triều thứ nhất (~ 3100-2900 trước Công nguyên), chúng ta thấy những phát triển lớn trong cấu trúc nhà xác của hoàng gia. Tại Abydos, chúng ta tìm thấy nghĩa trang Umm El Qa’ab (“Mother of Pots”), khu chôn cất hoàng gia đầu tiên của Ai Cập. Pharaoh đầu tiên của Ai Cập, Narmer, được chôn cất tại đây, trong một ngôi mộ hai buồng đơn giản. Mộ này có thể đã được bao phủ trong các khúc gỗ tuyết tùng và sau đó được bao phủ bởi một đống cát được bọc trong một lớp gạch bùn (để chống xói mòn), tạo ra một gò chôn cất.
Bản đồ vệ tinh của nghĩa trang Abydos, Umm El Qa’ab, với sơ đồ các ngôi mộ hoàng gia phủ màu đen. (PLstrom / CC0)
Các ngôi mộ hoàng gia tại Abydos được Flinders Petrie khai quật vào năm 1900-1901. Ông đã khám phá ra nhiều tiền thân của Đại kim tự tháp, chẳng hạn như lối vào cầu thang đầu tiên, sàn đá granit và các cổng bằng đá. Những gì ông không tìm thấy là nhiều bằng chứng về cấu trúc thượng tầng của các ngôi mộ. Những ngôi mộ to lớn này có lớp lót bằng gạch bùn, gỗ và thảm lau sậy phủ lên chúng, nhưng còn cái gì phủ lên trên nữa?
Bản vẽ mặt cắt ngang qua buồng chôn cất của Pharaoh Djet (Lăng mộ Z), do Flinders Petrie thực hiện, cho thấy phần còn lại của một bức tường chắn bằng gạch bùn mà trước đây có thể bao bọc một gò cát và sỏi chôn cất. (Petrie, W.M.F. The Royal Tomb of the First Dynasty, 1900-1901, Phần I & II, Cambridge University Press, 2014, xuất bản lần đầu vào năm 1901).
Trong lăng mộ của Pharaoh Djet, Petrie đã phát hiện ra một bức tường gạch bùn xung quanh khu chôn cất, và cho rằng nó từng được bao phủ bởi một khối cát và sỏi. Nhà Ai Cập học Eva-Maria Engel đề cập đến một khối đất “thứ hai” được phát hiện trong các ngôi mộ của Aha (B15), “Snake” (O), Den (T) và Qa’a (Q), thứ “không thể nhìn thấy sau khi hoàn thành công trình xây dựng, như thế một lý do tôn giáo cho việc xây dựng của họ có vẻ chính đáng”.
Ngôi mộ của Pharaoh Den được trùng tu, thiếu gò chôn cất ban đầu. (E M. / CC BY 2.0)
Ngôi mộ “ẩn” thứ hai này cũng được ghi nhận trong các công trình kiến trúc thuộc Vương triều thứ nhất tại Saqqara. Chúng có dạng cột buồm bằng gạch bùn bảo quản tốt. Ví dụ, Saqqara mastaba S3507 được khai quật bởi Walter Emery vào những năm 1950.
Thuộc về Nữ hoàng Herneith hoặc Vua Djer, nó có mặt tiền được xây dựng giống như một cung điện đầy màu sắc. Nó cũng chứa một gò đất “ẩn” tương tự được chôn trong cấu trúc thượng tầng gạch bùn. Gò mộ này hóa ra là một khối cát sỏi được bao bọc trong một lớp vỏ gạch bùn, và nó có thể đã được che giấu hoàn toàn khi xây dựng xong. Như nhà Ai Cập học Barry Kemp đã viết vào năm 1966: “Nấm mộ này đã chiếm giữ một ý nghĩa ma thuật hoặc tôn giáo quan trọng.
Bản vẽ mặt cắt của mastaba 3507 của Nữ hoàng Herneith tại Saqqara, bao gồm cả nấm mồ ẩn; của Walter Emery, 1956. (Emery, Walter B., Các cuộc khai quật ở Saqqara: Những ngôi mộ vĩ đại của Vương triều thứ nhất Vol III, (Hiệp hội Thám hiểm Ai Cập, London, 1958).
Có lẽ điều bất thường nhất của “nấm mộ ẩn” của Vương triều thứ nhất Saqqara là ở Mastaba S3038 của Vua Anedjib. Thay vì một gò đất dốc, có đỉnh bằng phẳng trên khu chôn cất, nó có một bệ bậc độc đáo và nhiều nhà Ai Cập học tin rằng đó là nguồn cảm hứng cho Kim tự tháp bậc thang sau này.
Bên trái, Bản vẽ phiên bản đầu tiên của Mastaba S3038 tại Saqqara, được xây dựng dưới sự cai trị của Pharaoh Anedjib hoặc Nebetka, cho thấy một cấu trúc mastaba bậc thang đặc biệt và chưa từng có. Phải, Bản vẽ giai đoạn hai của Mastaba S3038 tại Saqqara, được xây dựng trên cấu trúc bậc trước đó, được giữ lại nguyên vẹn trong cấu trúc sau này. Nó có thể đại diện cho gò nguyên sinh kỳ diệu của sự phục sinh, nhưng ở dạng bậc thang. (Cả hai số liệu của Emery, Walter B., Archaic Egypt, Penguin Books, Anh, 1961 / Archive.org)
Đặc điểm “mái vòm kép” của các ngôi mộ Ai Cập đã được xác nhận tại Giza trong Vương triều thứ tư, trong Nghĩa trang của người lao động. Ở đó, những ngôi mộ hiện ra như mô hình thu nhỏ của các kim tự tháp lớn hơn. Như Zahi Hawass tuyên bố:
“Chúng tôi gọi một ngôi mộ đáng chú ý là ngôi mộ” mái vòm hình quả trứng “. Một mái vòm bên ngoài, được tạo thành từ gạch bùn trát mịn, bao quanh một mái vòm hình quả trứng được xây dựng trên một hố chôn hình chữ nhật. Ý nghĩa của mái vòm đôi là gì? Các nhà Ai Cập học tin rằng các gò đất còn sót lại bên trong các ngôi mộ lớn của Vương triều I (khoảng năm 2920-2770 trước Công nguyên) và các mỏm đá trong các kim tự tháp chính là một gò đất nguyên sinh của sự sáng tạo đã đảm bảo sự phục sinh một cách kỳ diệu. Ý tưởng tương tự có thể đã có trong đầu của những người xây dựng lăng mộ này ”.
Di tích gạch bùn trở nên đồ sộ
Trong khi đó, Vương triều thứ hai đã chứng kiến sự ra đời của nhiều tiền thân kim tự tháp sáng tạo mới, và đặt nền tảng cho sự hợp nhất của chúng trong Vương triều III và IV. Nhà thờ bằng gạch bùn khổng lồ của quốc vương triều đại thứ II Khasekhemwy, được gọi là Shunet El-Zebib hay “Nhà của nho khô”, dài 137m (450ft), rộng 77m (253 ft) và cao 12m (40 ft), và hé lộ những khu vực hoàng gia ban đầu sẽ trông như thế nào.
Bức tường độc đáo làm bằng gạch bùn tại khu bảo tồn danh dự Shunet El-Zebib của Khasekhemwy, tại Abydos. (isawynu / CC BY 2.0)
Nó có thể được sử dụng cho các nghi lễ an táng cho nhà vua, và có thể là tiền thân của các lăng mộ sau này, được xây dựng gần các kim tự tháp. Nó có những bức tường bao quanh, hình mẫu của những bức tường đá sau này, có vẻ được sơn màu sáng.
Nhà Ai Cập học David O’Connor đã khai quật tại Abydos, làm việc trong khu vực bao quanh Khasekhemwy. Ở đó, ông phát hiện ra điều mà ông tin rằng đã từng là “một gò đất lớn làm bằng cát và sỏi; nó được bao phủ bởi một lớp bên ngoài bằng gạch, trong đó phần gạch (được phục hồi) là phần thấp nhất và duy nhất còn sót lại. ” (Cuộc thám hiểm, 1991).
Những viên gạch này nghiêng lên trên, và có thể đã tạo thành nền tảng cho các lớp xây dựng kim tự tháp nghiêng vì góc của chúng tương tự nhau (~ 10-15 °). Ông tin rằng gò đất này là nguyên mẫu của Kim tự tháp, vì nó được đặt ở một vị trí gần giống hệt so với bức tường bao quanh của Kim tự tháp bậc thang sau này.
Mặc dù hiếm khi được thảo luận liên quan đến sự phát triển của kim tự tháp, Khasekhemwy là chìa khóa cho nhiều đặc điểm sau này của chúng. Ông đã giúp thống nhất đất nước sau một thời gian bị chia cắt, và bên cạnh Shunet El-Zebib của mình, ông đã xây dựng một lăng mộ độc đáo gần đó tại Abydos, lăng mộ hoàng gia cuối cùng được xây dựng ở đó. Nó có năm mươi tám phòng, và phòng chôn cất trung tâm của nó có thể là cấu trúc xây lâu đời nhất trên thế giới, được xây bằng các khối đá vôi đã khai thác.
Những viên gạch đá vôi lót bên trong phòng chôn cất của Khasekhemwy bên trong lăng mộ của ông tại Abydos, ngôi mộ hoàng gia cuối cùng được khai quật tại nghĩa địa. (Ioannis Liritzis / Researchgate)
Günter Dreyer thuộc Viện Khảo cổ học Đức ở Cairo đã gợi ý rằng buồng chôn cất trung tâm hỗ trợ một nấm mộ, vì các bức tường được nén lại có độ dày gấp đôi và một nửa chiều cao. Đây có thể là mộ đá đầu tiên của Ai Cập.
Bức ảnh cuối cùng về Vương triều thứ hai và cấu trúc thương hiệu của nó, Khasekhemwy’s Shunet El-Zebib. Abydos sẽ không bao giờ thống trị với tư cách là trung tâm danh dự của các Pharaoh, mặc dù một số sẽ xây dựng các ngôi đền ở đó, bao gồm cả Seti I. Ngoài ra, việc tổ chức nhân lực được phát triển cho các cấu trúc này sẽ giúp ích rất nhiều cho kiến trúc sư tiếp theo, Imhotep, khi xây dựng Kim tự tháp bậc thang. (Soutekh67, CC BY-SA 4.0)
Do đó, vào cuối Vương triều thứ hai, chúng ta thấy tất cả các đặc điểm cơ bản của việc chôn cất Ai Cập: một gò đất có sức mạnh trẻ hóa, một gò mộ, một tòa nhà trên mặt đất mô phỏng một cung điện hoàng gia và một khu nhà bảo vệ nấm mộ. Đá cắt, như đá vôi và đá granit, cũng trở nên phổ biến vì nó hứa hẹn sự bảo vệ kỳ diệu, an ninh dưới dạng các cánh cổng và tuổi thọ vượt xa gạch bùn.
Tuy nhiên, cuối cần có một thiên tài để kết hợp những tính năng này, một kiến trúc sư cách mạng có thể kết hợp các gò đất với các khu vực bao quanh và người có thể biến các tòa nhà bằng bùn thành đá. Ngày nay ông được nhiều người biết đến với cái tên bất hủ Imhotep. Chúng ta sẽ cùng điểm lại những thành tựu của ông khi chúng ta tiếp tục cuộc hành trình hướng tới Đại kim Tự Tháp trong phần tiếp theo của bài viết này.
Nguồn: https://www.ancient-origins.net/ancient-places-africa/pyramid-building-0014814